Tìm hiểu những thay đổi trong bộ máy quản lý ở làng xã đồng bằng Bắc Kỳ từ đầu thế kỷ XX-1945

Tác giả

* Viện Sử học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Email: nguyenlehavsh@gmail.com

Từ khoá:

Thay đổi bộ máy quản lý ở làng xã, Bắc Kỳ, chính quyền Pháp.

Tóm tắt

Cải cách hành chính cấp xã hay còn gọi là cải lương hương chính, cải cách hương thôn là một chủ trương lớn, do chính quyền Pháp và triều Nguyễn thi hành ở Việt Nam từ đầu thế kỷ XX-1945. Thời gian đầu mới thiết lập được sự thống trị, chính quyền Pháp vẫn duy trì bộ máy cai trị truyền thống tại các làng xã nhằm ổn định ở khu vực nông thôn. Sang đầu thế kỷ XX, tình hình thế giới và trong nước có nhiều biến đổi, buộc chính quyền Pháp phải có những thay đổi trong chính sách cai trị. Một trong những thay đổi chính sách cai trị là chính quyền Pháp quyết định tiến hành cải cách bộ máy chính quyền cấp xã. Trong bài viết này, chúng tôi tìm hiểu hai nội dung chính: một là, mục đích chính quyền Pháp tăng cường can thiệp vào bộ máy quản lý làng xã; hai là, những thay đổi trong bộ máy quản lý ở làng xã đồng bằng Bắc Kỳ từ đầu thế kỷ XX-1945.

Phân loại ngành

Sử học

Tải File

Xuất bản

2023-12-01

Tham khảo


Dương Kinh Quốc. (1982). Hệ thống chính quyền của thực dân Pháp ở Việt Nam thời kỳ trước Cách mạng tháng Tám 1945. Nghiên cứu Lịch sử. Số 3.

HƯ 549 Pb 549. Hương ước Tây Mỗ. Tổng Đại Mỗ. Huyện Hoài Đức. Thư viện Viện Thông tin Khoa học xã hội.

Ký hiệu J 202, BAT 1922. Nghị định ngày 25/6/1922 của Thống sứ Bắc Kỳ quy định điều kiện tuyển dụng và bầu cử kỳ mục hàng tổng và hàng xã. Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.

Ký hiệu J 240, BAT 1930. Nghị định ngày 03/7/1930 của Thống sứ Bắc Kỳ quy định điều kiện tuyển dụng và bầu cử và ban phẩm hàm quan lại cho kỳ mục hàng tổng và hàng xã ở Bắc Kỳ. Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.

Ký hiệu J312, BAT 1941. Nghị định ngày 29/5/1941 của Thống sứ Bắc Kỳ duyệt y đạo Dụ số 31 ngày 23/5/1941 của vua Bảo Đại về tổ chức làng xã bản xứ ở Bắc Kỳ. Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.

Ký hiệu RST 67803. Nghị định ngày 25/02/1927 của Thống sứ Bắc Kỳ sửa đổi một số điều của Nghị định ngày 12/8/1921 về tổ chức hội đồng kỳ mục ở Bắc Kỳ. Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.
Ký hiệu RST 81417-01. Tổ chức lại làng xã ở Bắc Kỳ năm 1940-1942. Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.

Ký hiệu RST/A 179. Nghị định số 1949 ngày 12 tháng 8 năm 1921 của Thống sứ Bắc Kỳ về việc cải lương hương chính ở Bắc Kỳ. Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.

Nguyễn Tá Nhí. (chủ biên, 2010). Hương ước Thôn Kim Hoàng. Xã Vân Canh. Huyện Hoài Đức. In trong Tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội. Tuyển tập hương ước tục lệ. Nxb. Hà Nội.

Nguyễn Tá Nhí. (chủ biên, 2010). Hương ước thôn Trung. Xã Cao Xá. Huyện Đan Phượng. In trong Tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội. Tuyển tập hương ước tục lệ. Nxb. Hà Nội.

Trần Văn Minh. (1924). Cải lương thực lục. Nhà in Kim Đức Giang.